Matcha is zo hot, maar wat is het?
Matcha (抹茶) is in mijn ogen de Rolls Roys onder de groene thee soorten. Het theeblad wordt vermalen tot poeder. Hierdoor drink je het hele theeblad met alle gezondheidsvoordelen van het theeblad.
Het plaatsje Uji, ten zuiden van Kyoto, is alsware Mekka van matcha. Hier worden hoogwaardige kwaliteit ceremonial matcha geproduceerd. Jaarlijks op de eerste zondag van oktober wordt er een Uji Tea Festival georganiseerd waarin matcha centraal staat.
Geschiedenis van Matcha in een notendop
In de 12de eeuw was de Japanse boeddhistische monnik Eisai Zenji (栄西禅師) voor zijn studie in China en maakte daar kennis met de Chinese cha (茶), wat thee betekent. Na zijn studie nam hij wat theeblaadjes en stekjes van de theestruik Camellia Sinensis (茶花) mee terug naar Japan.
Zo is de theecultuur in Japan geboren.
Sen no Rikyu (千利休) was in de 16de eeuw door keizer Go-Nara (後奈良天皇) benoemd tot Tea Master. Thee was toen een luxe product dat alleen door specifieke maatschappelijke klasse genuttigd mogen worden.
Rikyu introduceerde de Wabi-Sabi (侘寂) filosofie in de thee ceromonie. Dit is een bepaalde kijk naar schoonheid in haar meest eenvoudige vorm. Hij gebruikte voor zijn thee ceremonie de Raku wan (樂碗) als matcha servies.
Zijn invloeden in de Japanse thee traditie was zo groot dat alle
Cha no yu (茶の湯)/Chadou (茶道) thee ceremonie scholen tegenwoordig deze filosofie nog steeds voortzetten.
Weetje
Alle thee soorten komen van 1 en dezelfde moederpant namelijk de Camellia Sinensis.
Laten groeien, plukken en de oven in…
Een merkwaardig verschil in het groeiproces van matcha theestruiken is het volgende:
Minimaal 20 dagen voor het oogsten worden theestruiken afgedekt met stro of zwart vinyl. In die 20 dagen worden steeds dikkere lagen afdekking toegepast zodat de theestuiken zich verder ontwikkelen in de schaduw.
Door dit toe te passen worden de theestruiken in stress gebracht voor extra aanmaak van chlorofyl.
En theanine wordt hierdoor minder snel afgebroken.
Hier ligt de gezondheidsvoordelen van matcha waar ik later in de blog kort over gaat hebben.
De eerste pluk is geplant in de eerste 2 weken van mei, de exacte datum is afhankelijk van de weersomstandigheden. Doordat het nog vrij vroeg is, zijn pesticiden nog niet gebruikt.
Na een arbeidsintensieve handpluk worden de blaadjes zeer kort gestoomd om het oxidatie proces in het blad te remmen, in dit stadium heten de theebladeren Aracha (荒茶). De bladeren worden ontdaan van nerven, steeltjes en de overgebleven bladeren krijgen een uniform formaat. Dit is het tussenproduct Tencha
(碾茶).
De Chashi (茶師) proeft, beoordeelt de tencha en bepaalt een blend naar de juiste smaakprofiel die zij voor ogen hebben. Na het blendingsproces worden de tencha in de maalstenen molens vermaald tot matcha.
Weetje
Er zijn ook matcha producenten die hun blend vernoemd hebben naar de Boeddhistische monnik Eisai Zenji.
Het maalproces
De maalstenen molens maalt de tencha tot ca. 10 microns matchapoeder. De maalstenen molens maalt langzaam maar op constante snelheid om nutriënten, kleur en smaak te behouden.
Per uur kan ca. 30 gram matchapoeder per maalmolen verkregen worden. Nu heb je inzicht waar de hoge prijs van ceremonial grade matcha vandaan komt.
Uiteraard bestaat van matcha ook massaproductie. Deze matcha zijn verkregen uit stalen maalmolens die computer gestuurd zijn. Hier gaat om snelheid waar de kwaliteit in het product niet gewaarborgd blijft.
Weetje
1 micron is 1/1000 mm.
Structuur is fijner dan m’n setting powder…
Kwaliteitsverschil
Matcha is dus géén beschermde kwaliteitsbenaming. De Japanse theemakers laat de kwaliteitsbeoordeling van hun product bij de consument.
Elke stap in het proces kan je vergelijken met een kwaliteitscheckpoint. Hoe meer aandacht en precisie een matcha producent zijn product geeft, des te verfijnder zijn eindproduct.
Ceremonial grade matcha
heeft felle en heldere groene kleur. Je zou denken dat het synthetisch bijgekleurd is, maar dit heeft de natuur voor elkaar gekregen
10 microns is een ultrafijne poeder die je niet door een zeefje hoeft te halen. De textuur van matcha is hierdoor fluweelzacht
Het smaakprofiel kan net als wijn heel veel dimensies bevatten: frisse fruitige noten, plantaardige noten, hartige noten, bloemige noten, creamy, boterig, umami etc.
Mocht je in de gelegenheid zijn om matcha te proeven, kies voor een ceremonial grade! Dit is wat je wilt proeven van een matcha
Premium grade matcha
De kleur groen is anders doordat een andere hoeveelheid aan chlorofyl aanwezig is. De kleur is niet zo fel als de ceremonial grade
Het textuur is wat grover. Gebruik van een zeefje helpt de matcha poeder te separeren
De smaakt is iets bitterder hierdoor ervaar je dat deze blend krachtiger is dan de ceremonial matcha
Ik zou deze grade voor matcha latte gebruiken
Culinary grade matcha
Is zeer waarschijnlijk in snelheid gemaakt waardoor de smaak vlak en bitter is
De matchapoeder voelt grof aan
De groene kleur is gedempt, legergroen, geelgroen
Deze grade wordt vaak in patisserie hoek van de keuken verwerkt tot bijv. matcha ijsjes, matcha koekjes, matcha taartjes. De zoete smaak in desserts balanseert de bittere smaak
Uiteraard bepaalt de patissier welke kwaliteit matcha hij/zij in zijn producten verwerkt
Weetje
Binnen deze categorie bestaan ook nog verschillende levels van ceremonial grade matcha.
Weetje
Gebruik voor matcha latte noten- of havermelk. Koemelk schuimt wel lekker, maar verhindert de opname van de antioxidanten.
Weetje
Culinaire matcha is echt niet lekker om te drinken en hierdoor ook geen goede keus om met matcha kennis te maken. Opnieuw kennismaken?
Biologisch vs gewone matcha
De biologische matcha theestruiken zijn in leeftijd jonger dan de reguliere matcha theestruiken. In vergelijking is het smaakprofiel van reguliere matcha theestruiken meer ontwikkeld. De smaak van de biologische matcha is door zijn leeftijd nog in ontwikkeling, in positieve zin.
Doordat de eerste pluk van de theestruiken in begin mei is, zijn er nog een pesticiden gebruikt om de plant te beschermen.
Gezondheidsvoordelen van matcha
Als er veel energie door het immuunsysteem wordt opgesnoept, betekent dit dat elders cellen, weefsels, organen, orgaansystemen minder energie te verdelen hebben. Een koekje kan je immers ook maar eenmaal delen.
AIs deze situatie kortdurend is, is het uiteraard geen probleem, ons lijf kan dit aan. Maar houdt deze situatie een langere tijd aan dan zorgt het voor problemen. Het lijf vertoont symptoom na symtoom om jou te waarschuwen. Hoe langer je met deze symptomen loopt, hoe groter de kans op een ziekte.
L-theanine
Het is een aminozuur. De concentratie in matcha is vele malen hoger dan in ander theesoorten.
Dit geeft de matcha een plantaardige smaak die later naar een zoetje kan veranderen.
L-theanine heeft in de brein zijn effecten als verhogen van alfa-golfactiviteit in de brein, het boeddha stofje GABA vermeerderen, waardoor er meer ontspanning en minder stress ervaren kan worden.
Verhoging van dopamine, laat je nieuwsgierigheid groeien.
Verhoging van je cognitieve functies als concentratie, handig bij studie.
Booster aan Antioxidanten
Antioxidanten zijn bekent dat zij vrije radicalen opvangen. EGCG is een van de catechinen, dit is een verbinding van plantenstofjes. Volgens onderzoeken kan EGCG net als andere antioxidanten bijdrage leveren tegen celschade.
Chlorofyl
Dit is de kleur groen in de natuur en heeft vele gezondheidsvoordelen. Kan ook niet anders want als je de natuur in gaat is het best wel 50 shades of green.
Toxische stoffen, hormoon verstorende stoffen, medicatie etc. worden allemaal via de lever uitgescheiden. Onderzoeken wijzen dat matcha de lever kan beschermen.
Chlorofyl en plantaardige voedingsstoffen uit kruisbloemigen worden DiIndolylMethaan (DIM) genoemd. Dit helpt bij terugdringen van ongunstige 4OH en 16OH oestrogenen, die bij overmate aanwezigheid klachten kunnen veroorzaken.
Kan ondersteuning geven bij onbegrepen overgewicht
Matcha helpt je stofwisseling te versnellen waardoor er meer energie wordt vrbruikt en hierdoor mogelijk leidt tot gewichtsverlies optreedt. Het is geen wonderminddel, voldoende lichaamsbeweging gedurende de dag en de juiste voeding blijft een basaal gegeven bij gewichtsverlies.
YENergized tips – Matcha weetjes
Vraag aan de verkoper of de theeblaadjes van matcha op straling getest is. Door de Fukushima crisis wil je zeker weten dat hetgeen wat je tot je neemt stralingsvrij is. Voorkeur gaat naar biologisch
Daglicht en zuurstof hebben negatief effect op matcha. Wees attent op hoe en hoelang je het groen-goud bewaar
De kleur zou fel en helder groen moeten zijn, maar laat deze tip niet leiden zijn voor je keuze. Het gaat uiteindelijk om de smaak
Als je de verpakking opent, komen de geuren van matcha op je af, adem in en geniet
Gezien matcha hoge dosis theïne bevat, kan de energie boost 4-6 uur duren. Zorg dat je weet hoe jouw lichaam reageert op caffeïne/theïne houdende dranken
Voor ceremonial grade max. 70 graden water gebruiken, anders verbrand je de theebladeren en de antioxidanten
Wat heb je nodig om een kop matcha te maken?
Kies je matcha uit
Matcha wan/kommetje of een glas
Matcha chsyaku/bamboe lepel of theelepel
Matcha chasen/bamboe klopper of een hand melkopschuimer
Water koken en afkoelen tot ca. 70 graden
Water op kamertemperatuur
Weetje
Een usucha (薄茶) is een lichte matcha. Koicha (濃茶) is een sterke matcha. Om te beginnen is usucha een goede keuze.
How to make it?
Plaats in je matcha wan/glas 1 chasyaku/theelepeltje matcha. Dit is ongeveer 2 gram.
Doe een klein scheutje water (20 ml) op kamertemperatuur bij.
Met de Chasen/bamboe klopper/hand melkopschuimer kan je de poeder en water tot een pasta mengen. Hier worden de klonten uit gehaald.
Doe er vervolgens 40-50 ml 70 graden water bij. Hierdoor krijgt de matcha een geleidelijke overgang in temperatuur.
Klop je matcha weer op met de bamboe klopper/hand melkopschuimer in een en weer beweging.
Over het algemeen ontstaat er een schuimkraag met kleine belletje, niet is niet bij alle matcha het geval.
De matcha is klaar om door jou genuttigd te worden. Geniet met kleine sipjes en ervaar…
Het mondgevoel is zo elegant, zo zacht met een aangenaam milde bittertje. Je proeft de chlorofyl langs je tanden. En ook zo creamy. Hmmm, een lang en prettig zoetje als nadronk die als ware zorgt dat je hunkert naar de volgende slok.
Recente reacties